Samenvatting
De Re-Integratie Officier (RIO) heeft als doel het voorkomen van recidive bij (ex-)gedetineerden van 18 tot 35 jaar. Dit wordt bereikt middels een persoonlijk en intensief coaching traject. De (ex-)gedetineerden starten samen met de RIO een vrijwillig traject, waarin via intensieve begeleiding in de vorm van mentorschap en een multimodale, oplossingsgerichte aanpak de risicofactoren aanpakt, die de succesvolle re-integratie in de weg staan. Daarnaast vervult de RIO gedurende het traject een centrale rol in de domeinoverstijgende samenwerking met andere professionele hulpverleners om ondersteuning te bieden op o.a. de domeinen huisvesting, werk en inkomen, schulden en zorg. De RIO houdt overzicht over bestaande samenwerkingsrelaties, brengt professionals samen en identificeert waar nog aanvullende steun nodig is. Een goede samenwerking tussen de RIO, de casemanager van de Penitentiaire Inrichting (PI) en de (jeugd)reclasseringsambtenaar is cruciaal voor een succesvolle re-integratie van de deelnemers. De RIO speelt daarbij een complementaire rol door elkaars werkzaamheden op elkaar af te stemmen.
Doelgroep
De deelnemers van de RIO zijn (ex-)gedetineerden in de leeftijd van 18-35 jaar, die tenminste 3 maanden in detentie zitten. Door de aanwezigheid van meerdere criminogene factoren en het ontbreken van beschermende factoren, hebben deze deelnemers een hoog recidiverisico.
Doel
Het doel van RIO is het voorkomen van recidive bij (ex-)gedetineerden van 18 tot 35 jaar die minimaal drie maanden in detentie hebben gezeten door een succesvolle re-integratie na het verlaten van detentie, waarbij de aanwezige criminogene factoren worden verminderd en het leven van de (ex-)gedetineerden wordt gestabiliseerd.
Opzet van de interventie
De werkwijze van de RIO bestaat uit vier fasen: Selectie & re-integratieplan, intensieve begeleiding, afbouwende fase en de waakzame fase. Gedurende deze stappen is de RIO als een formele mentor betrokken en wordt er multimodaal en oplossingsgericht gewerkt. De RIO zoekt de domeinoverstijgende samenwerking met andere professionele hulpverleners. Binnen dit netwerk heeft iedereen zijn eigen rol en opdracht. De RIO overziet welke samenwerkingsrelaties vorm hebben gekregen, brengt deze professionele hulpverleners samen en weet wie nog worden gemist. Het onderscheid in fasen is bedoeld om het proces stap voor stap te beschrijven, maar in de wetenschap dat de praktijk weerbarstig is.
Werkzame elementen
De belangrijkste elementen van RIO die ervoor zorgen dat de doelen behaald wordt, zijn:
- Risk-Need-Responsivity principes
- Mentorschap
- Multimodaliteit
- Oplossingsgerichte werkwijze
- Zelfdeterminatietheorie